De
1e KRO Radio uitzending.
Naar aanleiding van de tweede serie van DAGBOEK VAN EEN HERDERSHOND, waarin de
eerste KRO radio-uitzending werd gememoreerd – een belangrijk gebeuren in
katholiek Nederland dat Willy van Hemert in het verhaal verwerkte – maak ik
even een zijsprongetje van TV naar Radio. Per slot van rekening liggen daar ook
mijn "roots". Ik kreeg tevens de gelegenheid om die uitzending in de
eerste gidsen bij de KRO op te zoeken. Hier een overzichtje van de eerste gids,
tot de 1e radio-uitzending van de KRO.
|
“De R.K. Radiogids” van 1 mei 1925 is de eerste gids. Het nummer
werd gratis verzonden aan “de leden der bestaande R.K.
Radio-Vereenigingen, aan de honderden R.K. Radio-Amateurs in den lande,
die in antwoord op onze advertenties om toezending verzochten, aan
radiofabrikanten en –handelaren alsmede aan 1100 ons bekende adressen
van radio-kleinhandelaren”.
Anderen konden het nummer kopen voor 15 cent of een jaar-abonnement
nemen van 3 gulden 50. Je kreeg dan elke 14 dagen een nummer van dit
blad door de bus.
|
Het
eerste nummer van “De R.K. Radiogids” kreeg als ondertitel mee: “officieel
orgaan van den Nederlandschen Bond van R.K. Radio Vereenigingen en van den
Katholieke Draadloozen Omroep”. Het was een mengeling van puur technische
artikelen, waarin o.a. werd uitgelegd hoe je zelf een radio kon maken,
verenigingsgegevens en artikelen waarom er een K.R.O moest komen. Titels zoals: “Waarom
een Bepaald-Roomsche Omroep” en
"Waarom een
Nederlandsche R.K. Radio-Vereeniging”.
In ieder
geval was het eerste nummer ook al een echt programmablad waarin een “Lijst
van Hoorbare Stations” stond, en dat waren er al heel wat in 1925, veel
Engelse en Duitse zenders, maar ook Lyon, Madrid, Breslau, Rome, Parijs, enz.
Nederlandse zenders waren er ook al. Met name Radio
Bloemendaal (364 meter), Amsterdam (Vaz
Dias, op 2000 m) en natuurlijk Hilversum op 1050 m. De vermelding van
Hilversum was:
Brussel
(Radio Belgique) op 2565 m, had elke dag uitzendingen en ook die werden in de
eerste R.K. Radiogids vermeld.
Het 2e nummer bevatte de ontwerpstatuten van R.K. Radio-Vereeniging
Amsterdam (!). Daarin werd de dag van de oprichting genoemd: 24-februari-1925.
Er stond nu geen lijst van “hoorbare stations” in en ook geen programma’s,
maar wel veel technische informatie, verenigings-artikelen en advertenties die
ook in het eerste en in latere nummers stonden, o.a. van gloeilampenfabriek
“Radium” (die aanbood radiolampen te repareren !), ontvangapparaten van
Isaria-Caruso (Amsterdam-Sloterdijk), diverse radiohandelaren en natuurlijk een
paginagrote advertentie van Philips, die “de beste lamp voor laagfrequentie versterking”
aanbood, de B406.
Bladerend
door de eerste nummers van de gids kom je interessante artikelen tegen, bijv. op
de 1e pagina van gids nr. 9 (blz. 133, want de nummering liep door)
over “Radio-Omroep-Amsterdam en Nationale Omroep ”. De ROA was
opgericht met als doel Amsterdam, als hoofdstad van Nederland, van een zender te
voorzien, net als in Londen, Brussel, Parijs, Berlijn, Madrid, enz. het geval
was. Wat daar van terecht kwam weten we inmiddels.
Programmagegevens
van de diverse buitenlandse zenders komen we om de zoveel nummers weer tegen.
Uiteraard die van de Hilversumsche
Draadlooze Omroep (H.D.O.), maar ook uitgebreide programmagegevens van de
zender Chelmsford op 1600 m. Chelmsford verdween al snel weer, maar daar kwamen
de gegevens van Daventry, Parijs en Munster voor in de plaats.
In gids
no. 15 (13 november 1925) werd op blz, 229 de eerste uitzending van de
Katholieke Radio Omroep (K.R.O.) aangekondigd door L.H. Perquin, O.P.
Een
week later, op 20 november dus, kwam er een extra gids uit (nummer 15A).
De ondertitel van de R.K. Radiogids was ook veranderd in:
“Officieel
orgaan van den Nederlandsche bond van R.K. Radio Vereenigingen en van
den Katholieke Radio Omroep”.
In
dat nummer werd het eerste K.R.O. -programma vermeld. Het was “De
eerste Officieele Avond".
het
programma > |
|
Dat was
het programma waar pastoor Paulus Lumens, die voor de speciale gelegenheid
diverse andere dorpsbbewoners had uitgenodigd, naar luisterde in aflevering 16 van
DAGBOEK VAN EEN HERDERSHOND.
Uiteindelijk werd de naam van de gids veranderd in “Katholieke Radio
Gids”, maar dat was pas twee-en-een-half jaar later, 7 jannuari 1928. Het was
toen al een echte omroepgids, met de Hilversumse programma’s van V.A.R.A.,
N.O.V., A.N.R.O., V.P.R.O., K.R.O. en N.C.R.V.
Het stond per zender ingedeeld, Hilversum (op 1060 m) en Huizen (1840 m
“en na 6 uur n.m. 1950 m”). Uiteraard werden ook diverse buitenlandse
zenders genoemd. Radio Bloemendaal stond er natuurlijk in, want die bestaat ook
nog steeds (sinds 1924) en De Bilt had op 1100 m uitzendingen van het weerbericht, 4
per etmaal.